QHALLALLAJ WIÑAY KAWSAY
 
QHAWAQARIY KAYKUNATA
1. Contacto
5. ASIRIKUNAPAJ
2. Home
4. TAPUYKUNAS
6. DECLARACION DOCTRINAL
7. QUESWA PARLAYTA YACHAKUY
=> A Nisqawan Parlaykuna
=> CH Nisqawan Parlaykuna
=> I, Nisqawan Parlaykuna
=> J Nisqawan Parlaykuna
=> 5 K Nisqawan Parlaykuna
=> 6 KH Nisqawan Parlaykuna
=> 7 K' Nisqawan Parlaykuna
=> 8 L Nisqawan Parlaykuna
=> 9 Ll Nisqawan Parlaykuna
=> 10 M Nisqawan Parlaykuna
=> 11 N, Ñ Nisqawan Parlaykuna
=> 12 P Nisqawan Parlaykuuna
=> 13 PH Nisqawan Parlaykuna
=> 14 P' Nisqawan Parlaykuna
=> 15 Q Nisqawan Parlaykuna
=> 16 QH Nisqawan Parlaykuna
=> 17 Q' Nisqawan Parlaykuna
=> 18 R Nisqawan Parlaykuna
=> 19 S Nisqawan Parlaykuna
=> 20 T Nisqawan Parlaykuna
=> 21 TH Nisqawan Parlaykuna
=> 22 T' Nisqawan parlaykuna
=> 23 U Nisqawan Parlaykuna
=> 24 W Nisqawan Parlaykuna
=> 25 Y NIsqawan Parlaykuna
KAWSAY WILLAY
 

J Nisqawan Parlaykuna

Ja?: ¿Qué?
Jach'u: puchuku: Residuo de la coca mascada o de la caña chupada: Apodo a los carabinero.
Jach'uy: Masticar sustancias que dejan residuos en la boca-coca.
Jak'ajllu: Ave una especie de perdiz.
Jaku: Vamos.
Jak'u: Harina: Suave, harinoso.
Jak'uchay: Enharinar.
Jak'uchiy: Hacer moler los cereales en molino.
Jak'uy: Moler cereales en molino.
Jak'uyay: Volverse harinoso, suave.
Jalki: Persona que come demasiado.
Jallch'ay / Waqaychay: Asegurar, guardar, preservar.
Jallmay: Collar, aporcar.
Jallmu: Sin dientes, que ya no corta.
Jallmukiru: Desdentada que perdió la dentadura.
Jallmuyay: Volverse motoso, perder el filo de los diente
Jallp'a: Tierra de labor, terreno.
Jallp'a q'usñi: Polvareda.
Jall'pa t'iyu: Arena fina.
J amak'u: Garrapata.
Jalsuri: juturi: pujyu:  Manantial, vertiente.
Jamupayay: Venir repetidas veces, menudear las visita.
Jamuy: Venir.
Janajpacha: Mundo de arriba, el cielo.
Jananchay: patachay: Elevar, colocar en altura.
Jananpata: wichay:  La parte alta de la cuesta.
Jananta: waltha: Pañal.
Janay: Cubrir con pañales.
Janch'ay: rimay: qhapariykuy: Gritar, responder boca a boca.
Janch'uy: Mascar, exprimir en la boca tallo jugoso, caña, wiru.
Jank'a: Maíz o haba tostada.
Jank'akipay: Tostar o retostar ligeramente.
Jank'a k'analla: Olla especial para tostar el maíz.
Jank'achiy: Hacer tostar algún cereal.
Jank'amuy: Ir a tostar algo.
Jank'apuy: Tostárselo.
Jank'asqa: Tostado.
Jank'ay: Tostar maíz u otro cereal.
Janpi: Medicina, medicamento.
Janpichikuy / Janpikuy: Hacerse curar.
Janpij: El que cura, médico.
Janp'ara / Patacha: Mesa.
Janpiri / Janpij: Curandero, el que cura.
Janpichiy: Hacer curar.
Janpina: Medicamento:
Janpisqa: Curado, sanado.
Janpiy: Administrar medicamentos, curar.
Janpuy: Venirse de regreso.
Janp'atu: Sapo, batracio.
Japu: Tierra pulverulenta.
Japuy: Arder sin llama, resquemar la piel a causa de una quemadura o picazón.
Jap'ichikuy: Confiar en resguardo, dar en custodia, dejarse capturar.
Jap'ichiy: Hacer capturar, encender luz o fuego.
Jap’inakuy: Emulación, rivalidad, reñirse.
Japiqay: Retener en la memoria o retener algo, Aprender.
Jap'iriy: Agarrar algo un momento.
Jap'isqa: Agarrado, capturado.
Jap'iy: Agarrar, capturar, coger.
Jaqay: pron.demos. Aquel, aquello, aquella.
Jaqaypi ad: Allá, allí.
Jark'ana: Atajadero, que sirve para retener algo.
Jark'achiy: Hacer retener.
Jark'achij / Jark'ax: El que hace retener, el que retiene.
Jark'apuy: Retenérselo.
Jark'amuy: Ir a retener.
Jark'asqa: Atajado, retenido.
Jark'ay: Atajar, retener, defender.
Jark'akuy: Protegerse.
Jarwichiy: Hacer retostar.
Jarwimuy: Ir a retostar harina.
Jarwipuy: Retostárselo harina.
Jarwisqa: Harina retostada.
Jarwiy: Retostar harina para preparar algunos alimento.
Jasa: Suave, fácil.
Jasp'ij: Rascador.
Jasp'iy: Rascar, arañar con las uñas, escarbar.
Jatarichij: Hacer levantar, obligar a levantarse.
Jatarisqa: Levantado.
Jatun: Grande, superior, principal.
Jatun kamachij: Presidente, jefe.
Jatun asiy: Carcajada.
Jatun juchayu: Malhechor.
Jatun karay ad: Demasiado grande, de gran tamaño.
Jatun llajta: Ciudad.
Jatun muchuy: Hambruna.
Jatun puquykilla: Mes de marzo.
Jatun qucha: Lago.
Jatun runa: Hombre grande.
Jatun unquy: Epidemia, peste, sida.
Jatunyachiy: Hacer crecer, estirar.
Jatunyay / wiñay: Crecer, agrandar.
Jaw: jaya: Qué picante.
Jawkaykuski killa: Mes de julio.
Jawk'aymit'a / Jawk'aypachaJawa: Otoño.
Jawa: Superficie, Fuera, parte exterior.
Jawa runa: Forastero, extraño.
Jawichiy: Hacer untar con algo.
Jawina: Pomada, grasa para untar.
Jawikuy: Untarse con pomada.
Jawikuna: Cosmético.
Jawipuy: Untárselo.
Jawisqa: Untado.
Jawiy: Untar, engrasar, ungir.
Jay: ima: Qué.
Jaya: Picante, ají, locoto.
Jayachikuy: Hacerse picar con ají.
Jayaj simi / Q'ara simi: Ofensivo duro en sus expresiones.
Jayaq'i: Bilis.
Jayaq'in: Vesícula biliar.
Jayk'a / Mashkha: Qué cantidad, cuánto.
Jayk'aj: mayk’aj: ad: Cuándo.
Jayk'ajpaj  ad: Para cuándo.
Jayk'akama:  mashkhakama: ad: A cuánto?.
Jaylli: takiy: Canción, religiosa, heroica o agrícola.
Jaylliy: takiy: Cantar.
Jayma: yanapa: Ayuda, favor.
Jaymay: yanapaykuy: Ayudar, favorecer.
Jayt'ana: Lugar de la cama donde quedan los pie.
Jayt'arakuy: Estirar los pies recogidos, dispersarse.
Jayt'aj: El que patea.
Jayt'asqa: Pateado.
Jayt'ay: Patear.
Jaywapayay: llojchiy: Manosear.
Jayway: Entregar, poner en manos de uno, alcanzar.
Jaywachiy: Hacer alcanzar.
Jaywamuy: Ir a entregar algo.
Jich'ay: Fundir y vaciar metales. Vertir, derramar, echar.
Jik'u: Hipo.
Jillp'una: Embudo.
Jina: ajina: ad: Así, de esa manera, Como.
Jinantin: Todo, todo:
Jinay: Hacer así.
Jinch'ay: Dar un revés o de revese:
Jink'iy: Andar de puntillas, erguirse sobre la punta de los pies.
Jiq'iqay: Atorarse con un líquido.
Jisp'ana: Órgano por donde se orina, urinario.
Jisp'achiy: Hacer orinar.
Jisp'akuy: Orinarse.
Jisp'anayay: Sentir ganas de orinar.
Jisp'ay: Orinar.
Jisp'ay p'iti: Mal de orina.
Jisq'un: Número nueve.
Jisq'un chunka: Número noventa.
Jisq'unk'uchu: Eneágono.
Jisq'unñiqi: Noveno.
Jucha: Culpa, delito.
Juchachay: Inculpar.
Juchallikuy: Cometer delito, caer en culpa.
Juchasapa: Cargado de culpas, que tiene culpa:
Juchayuj: Culpable.
Juch'uy: Pequeño.
Juch'uychaj: El que hace volver más pequeño:
Juch'uysunqu: Débil de carácter.
Juch'uyyay: Empequeñecerse o acortarse.
Juch'uyyachiy: Hacer empequeñecer o acortar.
Juku: Búho.
Jukumari: Hombre mono.
Juk'ucha: Ratón.
Julq'i: Guiso de hígado, zapallo y ají.
Jumint'a / Umint'a: Bollo de maíz tierno.
Junp'ichiy: Hacer transpirar, fatigar, sudar a alguien.
Junp'illajta / riente, tierra cálida.
Junp'iy: Sudar, transpirar.
Junk'a: Semana.
Junt'a: Lleno, colmado.
Junt'achiy: Hacer llenar, colmar.
Junt'arayay: Importunar, incomodar donde no es necesario.
Junt'asqa: Llenado, colmado.
Junt'ay: Cumplir una obligación, llenar.
Janu: Millón.
Juñi: Madeja de lana.
Juq'ara: Sordo.
Juq'arayay / Chiyllutuyay, Ensordecer.
Juq'u: Húmedo, mojado.
Juq'uchasqa: Remojado.
Juq'uchiy: Poner o remojar, humedecer.
Juq'uyay: Mojarse, humedecerse.
Juq'ullu: Renacuajo del sapo.
Jurk'uta: Paloma pequeña de plumaje pardo rojizo.
Jusk'u: Agujero.
Jusk'una: Lesna, instrumento con que se agujerea.
Jusk'uñawi: El que tiene los ojos sumido:
Jusk'uchiy: Hacer agujerear, perforar.
Jusk'upuy: Agujereárselo.
Jusk'uy: Agujerear, perforar.
Juturi: Manantial, ojo de agua.
Jutuy: Brotar agua del suelo.
Jut'ukhuru: Larva que se alimenta del maíz tierno.
Jut'usqa: Mazorca dañada por la larva.
Juy: Oh.
Juypa: Plomada.
Juypu: Piedra labrada redonda con agujero al medio que se utiliza para el molino.

Hoy habia 1 visitantes (71 clics a subpáginas) ¡Aqui en esta página!
 
KUSIY KAWSAY
 
CHINKAYMAN RIPUSHANKI, DIOSMAN KUTIRIPUY Este sitio web fue creado de forma gratuita con PaginaWebGratis.es. ¿Quieres también tu sitio web propio?
Registrarse gratis